Congres Werken aan een stevige pedagogische basis
Het versterken van de Pedagogische Basis is al jaren een belangrijk beleidsdoel, maar in de praktijk komt het maar mondjesmaat van de grond. We weten namelijk te weinig over wat de Pedagogische Basis precies inhoudt, waarom we hierin zouden moeten investeren en hoe we dat kunnen doen.
In antwoord op het toenemende jeugdhulpgebruik zien we bij gemeenten, onderwijs, jeugdgezondheidszorg en kinderopvang een focus op mentale en/of positieve gezondheid en beleidsdoelen als investeren in het ‘voorveld’ en preventie door vroegsignalering. Deze worden vaak als middel gezien waarmee risico’s en problemen in opgroeien en opvoeden kunnen worden voorkomen. De Pedagogische Basis is dan het wonderwoord waarbij de nadruk op investeren, samenwerken, vroegsignaleren leidt tot minder kinderen en jongeren in jeugdhulp. Tegelijkertijd zien we dat jeugdigen, ouders en vanzelfsprekende professionals in het dagelijks leven te maken hebben met complexe maatschappelijke opvoedvraagstukken, als prestatie- en geluksdruk, beleggen van zorg- en opvoedvragen bij het individuele kind en jongere, terwijl er steeds minder toekomstperspectief voor jongeren lijkt te zijn. Micha de Winter houdt in zijn boek Medemenselijk Opvoeden een pleidooi voor een samenlevingspedagogiek als antwoord op het steeds meer problematiseren en vanuit een medische, op het individu gerichte blik kijken naar opvoedingskwesties.
Kinderen, jongeren en gezinnen bijstaan vanuit vanzelfsprekende pedagogische relaties en in hun leefomgeving maakt dat de Pedagogische Basis een cruciale pijler wordt voor duurzamer jeugdbeleid. Maar dat gaat niet vanzelf. In de wijk, het onderwijs, de jeugdgezondheidszorg, kinderopvang en jeugdhulp is het werken aan een versterking van die Pedagogische Basis nodig door kennis uit praktijk, onderzoek en ervaringsdeskundigheid te verdiepen en te delen.
In dit congres gaan we aan de slag met drie kennisbronnen, namelijk wetenschappelijke kennis, praktijkkennis en ervaringskennis over de verschillende sectoren rondom jeugd en gezin: onderwijs, kinderopvang en jeugdgezondheidszorg. We delen hierbij kernelementen om de Pedagogische Basis te conceptualiseren, operationaliseren en positioneren.
Aanmelden Info & ProgrammaDeelsessies:
1. Met jongeren werken aan fijn opgroeien1. Met jongeren werken aan fijn opgroeien
Met jongeren werken aan fijn opgroeien: in deze workshop nemen we je mee in hoe wij jongerenparticipatie hebben ingezet om samen onderzoek te doen naar normaliseren. Bas Rodijk, projectleider Stichting Kinderperspectief en Annelot van Rooij, onderzoeker publieke gezondheid GGD IJsselland
We zetten participatief gemaakte workshoponderdelen in waarmee je zelf ervaart wat normaliseren dan wel het versterken van de pedagogische basis is. Daarnaast geven we tips mee hoe je jongerenparticipatie kan vormgeven en in kan zetten.
Leerdoelen:
Deelnemers:- leren inhoudelijk over normaliseren en de pedagogische basis.
- leren over het inzetten van jongerenparticipatie in praktijkgericht onderzoek.
Voor wie?
Een brede groep professionals die werkzaam is in het sociaal domein. Leeftijdscategorie: niet leeftijdsgebonden
2. Gezond mediagebruik; wat kunnen opvoeders wel/niet doen?
Bijna alle kinderen (en volwassenen) maken tegenwoordig gebruik van schermen. Schermgebruik kan voordelen hebben als het educatief is, maar kan ook risico's met zich meebrengen. Dr. Ina Koning, universitair hoofddocent Ontwikkelingspedagogiek, VU Amsterdam en Dr. Helen Vossen, universitair docent Orthopedagogiek, Universiteit Utrecht
Vragen als 'Gezond mediagebruik; wat kunnen opvoeders wel/niet doen?' en 'Hoe kunnen opvoeders bijdragen aan gezond schermgebruik van hun kinderen?' staan centraal. In deze sessie delen we met u de nieuwe richtlijnen Gezond Schermgebruik voor opvoeders. We horen ook graag uw perspectief op deze richtlijnen als professional.
Leerdoelen:
Deelnemers:- doen kennis op over gezond mediagebruik bij kinderen
- vergroten hun inzicht in effectieve manieren voor opvoeders om gezond schermgebruik te bevorderen
- krijgen kennis over de huidige richtlijnen Gezond Schermgebruik voor opvoeders
Voor wie?
Deze sessie is relevant en interessant voor alle professionals die met ouders en/of kinderen werken. Leeftijdscategorie: Niet leeftijdsgebonden
3. Op welke stoel zit jij?
Wie zitten er naast een jongere wanneer z/hij in de hulpverlening zit? In deze sessie laten we deelnemers ervaren vanuit een informele of formele rol hoe we geneigd zijn te denken en te handelen. Is dat wat werkt voor de jongere? Saad Berkhout, trainingsacteur, allrounder in jeugdzorgervaring, werkzaam bij JIMwerkt en Suzanne de Ruig, phd- kandidaat/ auteur 'Circulaire zorg, van JIMaanpak naar een andere kijk op jeugdhulpverlening', werkzaam bij JIMwerkt
We beginnen met een binnenkring van 5 stoelen en een buitenkring van de rest van de stoelen. Iedereen kan een rol vinden onder zijn of haar stoel. Zoals: ouder, schoolmentor, buurvrouw, oma, stiefvader, vader van beste vriend, hulpverlener, leerplichtambtenaar etc.
We introduceren Saad als een jongere in de jeugdzorg en Suzanne, de host, vraagt aan de mensen met een rol wie een appel voelt om in het midden te komen zitten. Diverse instructies volgen en mensen komen en gaan vanuit de binnenkring. Waar gaat het goed en waar gaat het mis volgens de jongere en al de mensen om hem of haar heen. Hoe ervaren de deelnemers hun rol en wat er met hen gebeurt?
Leerdoelen:
Deelnemers:- ervaren hoeveel invloed het in- en formele netwerk van een jongere heeft
- ervaren hoe belangrijk samenwerking is en wie de jongere of het kind vertrouwt
- denken na over de positie die ze innemen of krijgen
- begrijpen waar JIM allemaal om draait (natuurlijk mentorschap, epistemisch vertrouwen motivatie om aan iets te werken, nieuwe rollen binnen de jeugdzorg voor alle partijen)
- zijn er niet alleen met hun hoofd bij, maar gaan voelen waar dit om gaat.
Voor wie?
Iedereen die betrokken is rondom het welzijn van kinderen en jongeren, al dan niet in formele of informele rol. Leeftijdscategorie: Kinderen en jongvolwassenen in de breedste zin van het woord.
4. De kracht van het gewone en normaliseren in relatie jeugd-onderwijs
Normaliseren van uitdagingen, onzekerheden en kwetsbaarheden bij opgroeien en opvoeden vraagt om een gezamenlijk pedagogisch antwoord van onderwijs en jeugdhulp. Maar wat betekent deze gezamenlijke opgave (uit de hervormingsagenda) voor de alledaagse samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp?
Barbera Voskuil, MSc. en junior onderzoeker lectoraat jeugdhulp in transformatie- De Haagse Hogeschool en Tamara Bos, MSc. docent SW-jeugd en docent onderzoeker lectoraat jeugdhulp in transformatie - De Haagse Hogeschool
Aan de hand van 3 relevante voorbeelden - en de algemene inzichten die deze voorbeelden bieden voor beleid en praktijk - bespreken wij hoe de samenwerking van het onderwijs en de jeugdhulp bij kan dragen aan het normaliseren van vragen en uitdagingen bij opgroeien en opvoeden.
Bijzondere aandacht is er voor de samenwerking met jeugdigen en ouders, normaliseren in beleid en praktijk en voor het opleiden/ bijscholen van (aankomend) onderwijs- en jeugdhulpprofessionals. Dit alles zodat normaliseren tot de basishouding gaat behoren, waarbij het bijstaan van jeugdigen en ouders in het opgroeien en opvoeden vanzelfsprekend wordt. Wij zullen naast 3 voorbeelden van samenwerking onderwijs en jeugdhulp ook de inzichten vanuit 13 andere bestaande voorbeelden van normaliseren in beleid en praktijk delen (De kracht van het gewone).
Leerdoelen: Deelnemers:
- maken kennis met de uitgangspunten van de visie normaliseren (leernetwerk normaliseren, werkplaats SAMEN)
- worden geïnspireerd door de (algemene inzichten vanuit) drie voorbeelden van samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp
- worden gestimuleerd tot een dialoog over samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp t.a.v. normaliseren
Voor wie?
(Ortho)pedagogen, kinderpsychologen, ontwikkelingspsychologen, jeugdhulpwerkers, jeugdzorgwerkers, pedagogisch medewerkers, hbo docenten, professionals in het basisonderwijs, onder wie leerkrachten, zorgcoördinatoren, Ib’ers, remedial teachers, schoolpsychologen en schoolmaatschappelijk werkers, en beleidsmedewerkers bij gemeenten. Leeftijdscategorie: Kinderen (6-12 jaar), wij zouden graag benadrukken dat de inhoud van onze deelsessie inspiratie biedt gericht op alle leeftijdsgroepen jeugdigen en hun ouders.
5. Preventief, praktisch en persoonlijk: hoe brugfunctionarissen ouders helpen bij het ondersteunen van hun kind
Brugfunctionarissen ondersteunen ouders bij het begeleiden van hun kind op (voor)school en thuis. Ze werken daarvoor samen met ouders en met andere professionals van (voor)scholen en partijen uit de wijk. Het idee is dat brugfunctionarissen zo kunnen bijdragen aan het verminderen van kansenongelijkheid en dat dit ook pedagogisch medewerker en leraren kan ontlasten.
Dr. ir. Suzanne Rutz, senioronderzoeker Lectoraat Jeugdhulp in Transformatie - Haagse Hogeschool
De brugfunctionarissen bieden voornamelijk praktische ondersteuning en geven ouders concrete handvatten om hun kind beter te ondersteunen. Ze maken ouders wegwijs op school en in de wijk, ondersteunen ouders om met hun kinderen aan taalontwikkeling te werken en helpen bij de aanvraag van financiële ondersteuning voor kinderen. We presenteren hoe brugfunctionarissen erin slagen ouders te bereiken en samen te werken met ouders die voor andere partijen moeilijk bereikbaar zijn. Ook presenteren we hoe brugfunctionarissen preventief werken, bijvoorbeeld rondom de overgang van voorschool naar school. Tot slot gaan we in op welke samenwerking daarvoor nodig is rondom (voor)scholen en organisaties in de wijk.
Leerdoelen:
Tijdens deze sessie:
- Maak je aan de hand van voorbeelden en praktijksituaties kennis met hoe brugfunctionarissen werken
- Leer je hoe brugfunctionarissen samenwerken met ouders die voor andere partijen moeilijk te ondersteunen of te bereiken zijn.
- Leer je hoe brugfunctionarissen ouders, (voor)scholen en organisaties in de wijk verbinden en wat ervoor nodig is om die verbinding goed tot stand te laten komen.
6. Samen werken en samenwerken met ouders, in de kinderopvang
In de kinderopvang is samenwerken met ouders, ook wel pedagogisch partnerschap, een belangrijk thema. Om het kind te leren kennen en daar een band mee op te bouwen, zijn ouders de eerste bron om informatie te verkrijgen. Su’en Verweij, pedagoog bij Groot Rotterdam en Loes van den Bulk, pedagogisch medewerker bij Groot Rotterdam & student Pedagogische Wetenschappen
We hebben ouders echt nodig om ons werk goed te kunnen doen. Daarnaast willen we ouders ondersteunen in hun opvoedingstaak door te delen wat wij op de groep doen met hun kind, zodat zij dit kunnen voortzetten in de thuissituatie, denk aan frequentie of kwaliteit van voorlezen. Hoe ziet dit samenwerken met ouders er in de praktijk uit? Is één keer in het jaar een ouderavond organiseren voldoende voor pedagogisch partnerschap? Wat draagt bij aan de pedagogische basis zodat er een gelijkwaardige professionele samenwerking ontstaat tussen ouders en pedagogisch professionals?
Leerdoelen
met toelichting op de kennis of ervaring die u wilt overbrengen en waarom u dit (nieuwe) initiatief wilt presenteren, of waarom u de methode of werkwijze hanteert:- Inspiratie voor eigen ouderbeleid: handvatten door met elkaar in gesprek te gaan over visie op samenwerking op ouders en de uitwerking daarvan.
- Inzicht in wat nodig is voor de pedagogische basis en welke rol de kinderopvang hierin heeft en neemt.
Voor wie?
Doelgroep: Professionals werkzaam in de kinderopvang. Leeftijdscategorie: Kinderen van 0-12 jaar.
7. Versterken van de pedagogische basis door integrale samenwerking rondom oudergroepen
In deze sessie, korte presentatie, ervaringsverhaal en actieve werkvorm, wordt een inkijkje gegeven in de ouderschapskringen georganiseerd door IndeBuurt033 in de gemeente Amersfoort. Lidewij Warris, jeugdarts KNMG en aios arts M+G, GGDrU
We geven inzicht in hoe deze ouderschapskringen laagdrempelig aan te sluiten bij de behoeften van ouders en mogelijkheden bieden om de pedagogische basis te versterken. Daarnaast hebben we aandacht voor het belang van integrale samenwerking rondom de oudergroepen en kijken daarbij naar verbinding informele - formele zorg, en verbinding medisch-sociaal domein. Wij hopen een ouder bereid te vinden om zijn/haar ervaringen te delen. In een interactieve werkvorm gaan aanwezigen in groepjes aan de slag met het vormgeven van een wensbeeld voor integrale samenwerking rondom opvoedondersteuning in het voorveld.
Leerdoelen
- Inzicht in de waarde van oudergroepen voor het versterken van de pedagogische basis
- Inzicht in het belang van een integrale aanpak en doorlopende lijn rondom opvoedondersteuning
Voor wie?
Doelgroep : JGZ, jeugd en gezinswerkers sociaal domein en informeel domein, onderzoekers, beleidsmakers, jeugdzorg professionals. Leeftijdscategorie: 9 maanden tot 4 jaar.
8. BRUGGEN SLAAN; hoe verbinden we het principe van ‘Kind Centraal’ aan het ouderperspectief
‘Kinderen Centraal’ wordt veel gehoord in het huidige beleid maar strookt dit met meer steun en aandacht voor het ouderperspectief? Hoe kan een brug worden geslagen tussen deze schijnbare tegenstelling?
Caroline Vink, senior adviseur NJI en
Aan de hand van internationale ontwikkelingen, met name de nieuwe ontwikkelingen in Denemarken waarin het recht van kinderen en jongeren om gehoord te worden is vastgelegd in de wet ‘Kinderen Eerst’, verkennen we in deze workshop dit dilemma. Hoe verhoudt zich dit tot het versterken van de pedagogische basis, waarin veel aandacht is voor het belang van ontmoeting en de pedagogische relaties tussen ouders en andere mede opvoeders. Naast een presentatie gaan we ook met elkaar in gesprek aan de hand van een aantal stellingen.
Leerdoelen
Meer onderbouwing geven aan het begrip van 'Kind Centraal' en in hoeverre dit is te verenigen met het perspectief van ouders.
Voor wie?
Doelgroep: Professionals en beleidsmakers.
Leeftijdscategorie: Niet leeftijdsgebonden
9. Hoe sluit je aan bij het perspectief van ouders?
Het is essentieel om preventieve ondersteuning aan te laten sluiten bij het perspectief van ouders. Maar hoe doe je dat eigenlijk? Welke dilemma's spelen en wat zou jij doen in verschillende situaties? Ibtissam Abaaziz, Senior-onderzoeker, Kenniscentrum Governance of Urban Transitions – De Haagse Hogeschool
In deze interactieve workshop gaan we aan de slag met een fictieve casus van aanstaande ouders. De casuïstiek is gemaakt op basis van interviews met ouders, gesprekken met jeugdverpleegkundigen en observaties van prenatale huisbezoeken in Delft. We presenteren 3 dilemma’s die kunnen spelen rond het bieden van ondersteuning aan ouders en waar de wensen van ouders en de mogelijkheden van professionals uit elkaar kunnen lopen:
- Het eerste contact: welke overtuiging heb jij en hoe verschilt dat van de ouders?
- Vraag me – vertel me: je gaat opzoek naar de juiste balans tussen achterhalen wat iemand wil en aangeven wat zou kunnen helpen.
- Situatie in beeld of aan de slag: je hebt de situatie van ouders in beeld maar wat kan jij doen als problemen op andere domeinen liggen?
De deelnemers wordt gevraagd aan de hand van de casus te reflecteren op de 3 dilemma’s. Hoe speelt dit dilemma bij hen, en wat zouden zij doen in die situatie?
Leerdoelen:
Deelnemers:
- krijgen inzicht in hoe ouders hulp kunnen ervaren en waarin dat kan verschillen van hoe een professional ernaar kijkt.
- worden zich bewust van dilemma’s die kunnen spelen rondom het bieden van hulp.
- leren verschillende mogelijkheden kennen over omgaan met deze dilemma’s
Voor wie?
Deze sessie is relevant en interessant voor alle professionals die met ouders werken en graag willen aansluiten bij de behoefte van ouders. De fictieve casus is gebaseerd op onderzoek rondom prenatale huisbezoeken. Leeftijdscategorie: Niet leeftijdsgebonden.
10. Samen op weg naar inclusief onderwijs. En de eerste stap is: Ademen
Sofie Sergeant start haar verhaal met een zachte waarschuwing: Inclusief onderwijs betekent niet: “Verwelkom alle leerlingen in de reguliere klas en ga dan op dezelfde vertrouwde voet verder.” Dr. Sofie Sergeant, hoofddocent Burgerschap & Inclusie aan de Hogeschool Utrecht
Inclusief onderwijs vraagt van ons dat we leren omdenken van ‘casus’ naar ‘context’: van individuele arrangementen naar het voorbereiden van de onderwijscontext op diversiteit. Sofie neemt het publiek mee in hoe inclusief onderwijs de hefboom kan zijn voor kwalitatief goed onderwijs, voor elk kind.... En waarom dit gepaard gaat met ‘revolutie’ en met meer samenwerking, autonomie en werkplezier voor onderwijsprofessionals.
- krijgen meer inzicht in de theoretische kaders rond diversiteit en inclusie in het onderwijs.
- meer inzicht in begrippen als diversiteit, kruispuntdenken, inclusie, inclusief onderwijs, inclusieve pedagogiek.
- krijgen handvatten aangereikt om met een ‘inclusieve bril’ te kijken naar je eigen organisatie.
- krijgen houvast om dilemma’s in de dagelijkse praktijk met collega’s te bespreken.
Leerdoelen:
Deelnemers
Voor wie?
Voor professionals werkzaam in de kinderopvang, onderwijs po, vo, MBO/ HBO, beleid of onderzoek. Leeftijdscategorie: niet gebonden.
UPDATE: Informatie betreft het coronavirus in relatie tot onze congressen.
Voor zakelijke congressen leek er zicht te zijn op uitzondering van de regel voor groepsgrootte van maximaal 30 personen (met inachtneming van 1,5 mtr afstand, gebruik van mondkapje en overige hygiënemaatregelen), maar dit is helaas niet het geval. Voorlopig zijn de huidige maatregelen om het coronavirus tegen te gaan van kracht en zijn wij genoodzaakt om de organisatie van congressen verder aan te passen op de mogelijkheden.
De programma’s voor de komende congressen zullen om deze reden plaatsvinden op een alternatieve locatie zonder fysieke deelnemers. Deelnemen kan dan online via livestream. Naast veiligheid heeft dit ook nog als voordeel dat u geen reistijd heeft en toch uw registratiepunten kunt halen. Maar ook dat u, wanneer u verkoudheidsklachten heeft of in quarantaine zit, veilig kunt deelnemen aan het congres.
De online livestream organiseren wij voor u met Zoom Webinar. Voor online deelnemers is het mogelijk om vragen te stellen aan de spreker op het podium. Vragen van online deelnemers vanuit huis, praktijk of kantoor kunnen gesteld worden aan de spreker via Q&A. Naast de spreker(s) op scherm, zijn ook de powerpoints zichtbaar.