Kindcentrum

Inclusie is een veelzijdig begrip en het gesprek erover wordt vaak sterk bepaald door individuele ervaringen, overtuigen en randvoorwaardelijke beperkingen. Om het gesprek over inclusief onderwijs meer handen en voeten te geven heeft Sardes zogenaamde inclusieladders ontwikkeld. Daarmee wordt het gesprek over inclusie gekaderd en teruggebracht naar drie aspecten van inclusie: de organisatie, de ontmoeting en een passend aanbod. Deze ladders kunnen ook binnen het IKC worden ingezet bij het formuleren van een integrale visie op inclusie. Tijdens de sessie gaan we in gesprek over inclusie en gaan we met de ladders aan de slag.

De ontschotting tussen de voorschoolse en schoolse periode en het belang van een doorgaande lijn van de ontwikkeling van het jonge kind staan volop in de belangstelling. Maar hoe geef je dit vorm? Een kwaliteitsimpuls staat immers niet op zichzelf. In een peuter-kleutergroep komen kinderen vanaf 3,5 jaar naar school en ontwikkelen zich doelgericht. Bij de opzet van een peuter-kleutergroep heb je te maken met formele én praktische uitdagingen. In deze workshop geven we tools en tips voor de opzet van een peuter-kleutergroep binnen een kindcentrum. We nemen je mee hoe je een fijne integrale samenwerking kunt opzetten. In onze tibtool Werk met peuters en kleuters in één groep kun je hier nog meer over lezen.

In deze tijd is aandacht voor gezinnen in armoede belangrijk. Professionals van scholen, opvang en IKC's kunnen daar een rol in spelen. Maar hoe doe je dat? Mariette Lusse en Annelies Kassenberg schreven een handreiking voor scholen met praktische handvatten voor het signaleren van armoede, het ondersteunen van gezinnen en het stimuleren van kinderen zodat zij kansen krijgen om zich te ontwikkelen.

Er was al heel lang de wens voor een Integraal Kind Centrum in Bunschoten, waar onderwijs en opvang gecombineerd worden onder één dak. Toch was zo’n concept er nog niet. In deze presentatie het leerzame proces: - Hoe ontstond samenwerking en op één lijn komen tussen kinderopvang en basisschool - Hoe kon het draagvlak bij de gemeente gerealiseerd worden? - Met drie partijen een integraal huisvestingsplan opgesteld, waarin alle wensen en eisen beschreven werden, - Het proces van architectenselectie en aannemersselectie tot aan de aanbesteding en het slaan van de 1e paal. kansen en belemmeringen

Hoewel er al veel IKCs zijn in Nederland, zijn er ook plekken waar men nog helemaal aan het begin staat. Hoe ga je dan de eerste stappen zetten? Waar moet je op letten, zijn er misschien goede hulpmiddelen. Hoe, wat ,waarom, en met wie kan ik het beste een IKC beginnen?

In Amsterdam heeft men de afgelopen vier jaar gewerkt aan de invoering van IKCs met de PIEK aanpak: Professionaliseren - Innoveren - Excelleren - Kansen bieden. Met de PIEK-aanpak worden scholen ondersteund om te werken aan: a. Versoepelen van de (kwetsbare) overgangen; b. Tegengaan van nadelige effecten van vroegselectie; c. Tegengaan van segregatie op onderwijsniveau en achtergrond leerlingen; d. Leerlingen ontmoeten elkaar: we streven naar een inclusieve samenleving; e. Bieden van een brede ontwikkelomgeving aan leerlingen; f. Verbindingen leggen met ouders en de domeinen: armoede, jeugd, zorg, sport en de wijk Daar zijn ook ervaringen verzameld in een zogenaamd PIEK boek. Wat zijn de lessen uit Amsterdam? Waar liepen zij tegen aan?

Twee collega’s uit de Hogeschool Utrecht, Sofie Sergeant en Carla van Deelen, nemen ons mee in het waarom van het inclusieve kindcentrum. Eerst worden enkele concepten (kruispuntdenken, diversiteit, inclusie, inclusief onderwijs) toegelicht en gelinkt aan de praktijk. We zoomen in op de gewoontes van de inclusieve professional (voortbouwend op het werk van Lani Florian en Tracy Edwards). We lichten toe waarom het werken aan een inclusief IKC vraagt om moedige beslissingen en heldere communicatie. Het publiek wordt uitgedaagd om mee te denken: "Hoe kunnen wij als professionals onze verantwoordelijkheid nemen op de route richting inclusief onderwijs? Hoe kunnen wij als team ruimte maken voor ademen, verbinden, en… loslaten?" We ronden af met de vraag waar ieders persoonlijke zingeving ligt en met een creatieve opdracht waarbij het publiek voor zichzelf een volgende stap definieert, richting een meer inclusief IKC. Leerdoelen: - Inzicht in betekenis van diverse concepten: wat is diversiteit, inclusie, kruistpuntdenken en in theoretische modellen als kruispuntdenken en UDL. - Inzicht in invloed van eigen constructen op hoe je als professional met verschillen omgaat. - Het inspireren van PMérs en leerkrachten om kwaliteiten van kinderen in te zetten als het moeilijk wordt. - Het formuleren van de noodzaak tot verandering binnen de IKC.

Het is niet altijd aan ze te zien, maar veel kinderen koesteren een onvermoede ambitie. Het gaat dan om iets wat ze diep in hun hart willen doen, maken, weten of voor elkaar willen krijgen. Deze ambities zijn vaak erg persoonlijk en daardoor soms verrassend authentiek. Ook al beginnen ze er niet altijd zelf over, kinderen vinden het meestal wel fijn om er met iemand over te praten. Iemand die hen serieus neemt en steun en ruimte biedt om ermee aan de slag te gaan. Zo ervaren zij dat wat ze belangrijk vinden ertoe doet en dat ze – ook nu al - zelf aan hun persoonlijke doelen kunnen werken. Dit bevordert hun gevoel van self-efficacy en levert doorgaans flink wat ‘leerenergie’ op. In deze bijeenkomst verkennen we het belang van ambitiebewust handelen in het werken met kinderen en oefent u met een leidraad voor het voeren van Ambitiegesprekken met kinderen vanaf 9 jaar. Leerdoelen: U kunt verwoorden wat ambitiebewust werken inhoudt en waarin dit verschilt van talentontwikkeling. U kunt vertellen wat do's en don'ts zijn bij het voeren van ambitiegesprekken met kinderen. U heeft geoefend met de leidraad voor het voeren van ambitiegesprekken. U heeft een beeld van hoe ambitiebewust handelen eruit ziet in de praktijk.

Beheer en exploitatie van IKCs en samengestelde gebouwen is altijd ingewikkeld. Veel gemeenten beginnen er ook te laat aan. Wat zijn de nieuwste trends? Wat betekent bijvoorbeeld het Didam arrest? Hoe trek je als gezamenlijke partijen van opvang – onderwijs en gemeente hier samen goed in op?

We voelen ons allemaal verantwoordelijk voor bijvoorbeeld de gezondheid van kinderen, inclusief onderwijs en kansengelijkheid, maar waarom slagen we er dan toch maar deels in om hier stappen in te zetten? We voelen ons wel verantwoordelijk, maar welke verantwoordelijkheid pakken we nou eigenlijk echt? Welke kansen en mogelijkheden zijn er als we de regie pakken en de ondernemer in ons loslaten? In deze deelsessie nemen Jos en Teun je mee in het leidinggeven vanuit visie en daarmee de visie leidend te laten zijn in plaats van de belemmeringen.

Met een brede coalitie van partners werkt men in Den Bosch onder de noemer TOP-tijd in stappen aan een inspirerende en kansrijke omgeving voor alle kinderen. Een omgeving waarin ze nieuwe ervaringen opdoen, en waarin het geloof in eigen kunnen kan groeien. Een omgeving waarin talent wordt gezien en ook op waarde wordt geschat. TOP is ook een afkorting voor: Talent, Ontdekken Plezier. In november ten tijde van dit congres is er alweer een half jaar ervaring opgedaan hiermee. Kim Blatter vertelt over achtergrond en opzet van deze bijzondere vorm van de Rijke Schooldag.

In een professionele leergemeenschap (PLG) van leerkrachten/onderbouwspecialisten, pedagogisch coaches en opleiders (Ad PEP en Pabo) zijn tools en werkactiviteiten ontworpen die kennis, inzicht en handelen van professionals en studenten in lerend spelen versterken. Presenatie van een online toolbox die instrumenten bevat voor dagelijks handelen in de praktijk, en ook suggesties voor gezamenlijke professionaliseringsactiviteiten in een onderbouwteam, VVE-team of opleiding. De toolbox is vrij toegankelijk voor opleiders en praktijkprofessionals. De toolbox bevat in ieder geval de volgende producten: Een observatie-instrument voor spelontwikkeling of voor verschillende niveaus van spelontwikkeling. - Videofragmenten van verschillende spelniveaus, met uitleg. Uitleg en voorbeelden van relevante begeleidingstechnieken voor verschillende spelniveaus. Uitleg en videovoorbeelden van verschillende spelsituaties en de leerkansen die daarin herkenbaar zijn. Videofragmenten van verschillende spelbegeleidingstechnieken, met uitleg. Waardevolle routines van begeleide en geleide activiteiten rond spel die de brede ontwikkeling ondersteunen. Hier valt te denken aan narratieven, eventueel ook voorzien van beeldmateriaal en instrumenten ter ondersteuning.

Hoe maak je van je IKC de ideale inclusieve werkplaats voor zelfsturing en executieve functies. Kinderen zijn op hun best als ze zichzelf in hun spel en activiteiten kunnen en mogen aansturen. Doel van de masterclass is om te verkennen hoe je met het IKC een rijke context kan bieden waarin kinderen spelenderwijs zelfsturing kunnen ontwikkelen. Op deze manier bouw je op doelbewuste wijze en in een doorgaande lijn aan inclusie door het werken aan positief gedrag en het voorkomen van lastig gedrag. Doorgaande lijnen, de verbinding tussen spelen en leren, de kans om verder te kijken dan het curriculum, allemaal aspecten van de context die hier een bijdrage aan kunnen leveren. Maar hoe benut je deze aspecten optimaal? Deze masterclass biedt een aantal inzichten in zelfsturing en laat zien hoe deze zich verhouden tot de schoolse omgeving, waardoor we in deze masterclass de kussens wellicht wat opschudden. Verder leggen we een link met een ieders eigen zelfsturingsprofiel. De masterclass biedt breed inzicht in het thema zelfsturing/executieve functies en hoe je daar op een IKC in het kader van inclusie in een doorgaande lijn aan kunt werken. Alle doelgroepen zijn dus welkom.

In de gemeente Zaanstad werken voor acht basisscholen zgn brugfunctionarissen met de speciale taak om de verbinding tussen de school en de ouders van de leerlingen te versterken. In deze wijken wonen veel laaggeschoolde mensen met een laag inkomen en een migratieachtergrond. Het contact tussen de school en deze ouders is vaak lastig, omdat zij vaak niet de Nederlandse taal spreken. De brugfunctionaris is er om de brug te slaan tussen deze ouders en de school, hij of zij verzorgt de communicatie tussen beide partijen. De brugfunctionaris zorgt ook voor verbinding met de organisaties ind e wijk die van betekenis kunnen zijn voor de gezinnen, zoals het Sociaal Wijkteam, de jeugdgezondheidszorg of het jeugdteam, de bibliotheek, sportzalen, het milieueducatie centrum of de Gemeente Zaanstad. Hoe is dit georganiseerd? Wat zijn de ervaringen hiermee en wat zijn do's en dont's

Scholen met een traumasensitief schoolklimaat zijn zich bewust van de impact van ingrijpende kind/jeugdervaringen op de ontwikkeling van leerlingen en stemmen zo goed mogelijk af op de specifieke onderwijs- en begeleidingsbehoeften van deze leerlingen. Een introductie over Traumasensitief onderwijs en de bijbehorende kernbegrippen door Laura Wiskerke en Floortje Looijen.

In de voorschoolse periode is veel aandacht voor spel. Toch blijkt het lastig om spontaan spel te zien als de ideale manier om de ontwikkeling van taal en denken te ondersteunen. In deze workshop kijken we hoe dat wel kan. We gaan in op vragen als: Wat doe je als kinderen fijn aan het spelen zijn? Kan ik dan meespelen, zonder het spel te verstoren? Kan ik zomaar het spel in stappen? Wat moet ik doen om de kinderen zo uit te dagen dat ze met mij en met elkaar gaan praten? Je krijgt een inkijkje in hoe je als professional bij het spel kunt aansluiten en verdieping kunt brengen in de taal-, denk-, en spelontwikkeling van jonge kinderen door mee te spelen.

Deelnemers kiezen een extra uur vrij voor een bezoek aan de informatiemarkt en het nieuwkomersplein om met innovators en aanbieders van methodieken of middelen in gesprek te gaan.