Joyce Sewalt, GZ-pycholoog in opleiding tot Klinisch Psycholoog, Trajectum Carolien Knipping GZ-psycholoog in opleiding tot Klinisch Psycholoog. Mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) of zwakbegaafdheid ervaren vaak onvoldoende aansluiting bij intensieve traumabehandeling binnen de GGZ, waarbij onvoldoende rekening gehouden wordt met het cognitieve, sociale en emotionele niveau. Toch is ook voor deze doelgroep intensieve trauma behandeling belangrijk, bijvoorbeeld om vermijding te doorbreken en de kernproblemen sneller te bereiken. Binnen Trajectum wordt Poliklinische en Klinische Intensieve Traumabehandeling aangeboden speciaal aangepast voor deze doelgroep. In de deelsessie wordt ingegaan op hoe Poliklinische en Klinische intensieve traumabehandeling binnen Trajectum vormgegeven wordt, wat hier voor nodig is en wat de ervaringen van behandelaren en cliënten tot nu toe zijn.

Anne Versluis, GZ-psycholoog, orthopedagoog, EMDR-Practitioner bij ‘s Heeren Loo en Promovenda aan de Radboud Universiteit en verbonden aan academische wekplaats Viveon. Mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) hebben een verhoogde kans op het ontwikkelen van een posttraumatische stressstoornis (PTSS), maar dit wordt vaak niet goed herkend. Wanneer PTSS niet wordt herkend, missen zij de kans op een passende behandeling en blijven de symptomen bestaan. In deze deelsessie deelt Anne de nieuwste wetenschappelijke inzichten over de screening, diagnostiek en behandeling van PTSS bij kinderen en volwassenen met een licht verstandelijke beperking (LVB). Daarnaast biedt zij ook praktische informatie over het herkennen van PTSS bij mensen met een LVB. Het doel is dat deelnemers na afloop meer kennis hebben over PTSS in deze doelgroep en beter begrijpen waarom het soms lastig kan zijn om PTSS te herkennen. Ook worden concrete handvatten aangereikt voor diagnostiek en behandeling die direct toepasbaar zijn in de praktijk.

Annemarie van Vonderen, orthopedagoog generalist, psychotherapeut, directeur Zorginhoud en Ontwikkeling bij Lunet zorg Chantal Duisters, Junior onderzoeker bij Lunet Mensen met licht verstandelijke beperking (LVB) maken meer traumatische gebeurtenissen mee dan mensen zonder LVB. Vroegtijdige diagnostisering en behandeling van PTSS is essentieel om kwaliteit van leven te verbeteren en psychopathologie te verminderen. Annemarie van Vonderen is orthopedagoog generalist en psychotherapeut. Momenteel is zij directeur Zorginhoud en Ontwikkeling bij Lunet zorg. Annemarie heeft ruime ervaring als behandelaar in het veld voor mensen met een licht verstandelijke beperking en ernstig probleemgedrag. Zij is cognitief gedragstherapeut, EMDR practitioner, DGT therapeut en tevens supervisor NVO en VGCT. Haar klinische expertise ligt op behandeling van trauma en emotieregulatie bij mensen met LVB en groepstherapie. Zij richt zich verder op toegepast wetenschappelijk onderzoek bij mensen met LVB en ernstige gedragsproblemen. Chantal Duisters heeft de master orthopedagogiek gevolgd aan de Universiteit Utrecht. Na haar studie werkte ze 1,5 jaar als werkgroepdocent aan de Universiteit Utrecht en gaf les aan studenten in het tweede jaar van de bachelor pedagogische wetenschappen. Chantal vervolgt haar carrière als gedragsdeskundige in de verstandelijk gehandicaptenzorg bij zorgorganisatie Lunet. In 2024 maakte zij de overstap naar de functie van junior onderzoeker om een onderzoeksproject naar Narratieve Exposure Therapie bij mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) te leiden. Chantal doet onderzoek naar NET in het kader van haar PhD.

Marieke Leeflang, Psychomotorisch therapeut en promovendus, ’s Heeren Loo dr. Tina Bellemans, postdoc onderzoeker & docent, Lectoraat Bewegen, Gezondheid en Welzijn, Hogeschool Windesheim Volwassenen met een licht verstandelijke beperking (LVB) die seksueel misbruik hebben meegemaakt ervaren naast psychische en gedragsproblemen ook problemen op het gebied van lichaamsbeleving. Veilig en Sterk, richt zich als psychomotorische interventie met name op deze laatste problemen om een bijdrage te leveren aan het verbeteren van lichaamsbeleving, regulatie van spanning en emoties en het aanleren van adaptieve coping. Naast de behandelingen die cognitief insteken zijn mogelijk ook de bewegings- en lichaamsgerichte behandelingen, die veel worden in gezet in de VG-zorg, van waarde voor het herstel na seksueel misbruik. In deze presentatie wordt meer vertelt over de inhoud van Veilig en Sterk en de eerste resultaten naar het werken met de interventie. Ook zal er aandacht zijn voor de onderbouwing van de opbouw van de module en gaan we ervaren en doen aan de hand van enkele oefeningen uit de module.

Simone Schipper-Eindhoven, orthopedagoog/GZ-psycholoog, promovendus, master mentor Gentle Teaching, bij Zodiak, Prinsenstichting Zowel kinderen als volwassenen met een licht verstandelijke beperking (LVB) krijgen relatief vaak te maken met trauma, terwijl hechtingsproblemen en complexe problematiek de behandeling extra kunnen bemoeilijken. In deze presentatie ontdek je hoe Gentle Teaching kan bijdragen aan een sterke therapeutische relatie, waarin de ander zich veilig en begrepen voelt. Daarnaast staan we stil bij hoe je therapievormen als EMDR en het minder bekende Brainspotting kunt inzetten en welke specifieke aanpassingen nodig zijn om deze behandelingen optimaal te laten aansluiten bij de mogelijkheden en behoeften van mensen met LVB en bijkomende problematiek. Door de interactieve casuïstiek en videobeelden, kunnen deelnemers direct ervaren hoe Gentle Teaching en EMDR/Brainspotting praktisch toepasbaar zijn. Ook is er ruimte voor vragen en dialoog.

Ronald Wessels Msc., Gz-psycholoog/Psychotherapeut binnen Trajectum Klinisch Behandelen Noord, EMDR Practitioner VEN In deze workshop zal aan de hand van theorie en praktijkvoorbeelden, met behulp van casuïstiek, een verkenning plaatsvinden van zowel diagnostiek en behandeling van trauma bij mensen met een licht verstandelijke beperking vanuit een forensisch perspectief. Wat voor rol speelt trauma in de delictdiagnostiek en in hoeverre is er sprake van trauma als primaire delictrisicofactor? Hoe verhoudt trauma zich breder tot risicovol (delict)gedrag en hoe onderken je dit als er sprake is van meervoudige problematiek? Hoe wordt behandeling vormgegeven in engere zin, maar ook wat is de rol van een traumasensitief leefklimaat op de behandelmogelijkheden en het bevorderen van de responsiviteit voor behandeling? Deze vragen staan centraal in deze workshop, waarin trauma gerelateerde problematiek wordt belicht vanuit verschillende invalshoeken binnen het forensische (klinische) werken. Er is ruimte voor de inbreng van casuïstiek en/of vragen.

Jessica Vervoort-Schel, Lector challenging behaviour Hogeschool Rotterdam en Projectleider expertisemanagement Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE)

In deze deelsessie verkennen we op basis van wetenschappelijke inzichten verschillende ‘draaiknoppen’ die in de dagelijkse begeleiding ingezet kunnen worden om bij te dragen aan een ontwikkelingsbevorderend en herstelgericht klimaat voor mensen met LVB.

Wanneer ingrijpende ervaringen en stress het gedrag beïnvloeden, kan trauma-informed handelen bijdragen aan het beter begrijpen van de onderliggende behoeften en het bieden van passende en effectieve ondersteuning. Aan de hand van diverse werkvormen gaan we samen ontdekken, verkennen en reflecteren, zodat je concrete ideeën opdoet voor de dagelijkse praktijk.
In de deelsessie wordt gebruik gemaakt van diverse werkvormen, waaronder interactieve reflecties, bespreking van voorbeelden en korte video's, die de deelnemers helpen om de opgedane kennis direct te koppelen aan hun dagelijkse praktijk.

Het doel van deze deelsessie is o.a.:

• Inzicht krijgen in de impact van ingrijpende ervaringen en stress op gedrag, maar ook het effect van positieve (jeugd)ervaringen.
• Trauma-informed handelen herkennen en ontdekken hoe dit kan bijdragen aan het begrijpen van de onderliggende behoeften van de persoon.
• Handvatten ontdekken voor de dagelijkse praktijk
• Reflexieve benaderingen verkennen: reflecteren op ieders eigen benadering van gedragsproblemen en verkennen hoe je je aanpak kunt afstemmen op de behoeften van mensen met LVB in de context van stress en trauma.

Marjolein Ooms-Evers, hoofd behandeling en kwaliteit Ambiq; Gz-psycholoog, EMDR Europe consultant, Cognitief gedragstherapeut VGCt De betrokkenheid van ouders (of andere hechtingsfiguren) is essentieel voor het succes van traumabehandeling bij kinderen, zeker wanneer er sprake is van een LVB. Dit geldt ook voor volwassenen functionerend op (L)VB niveau. Van een enkelvoudig trauma waarin ouders het kind tot steun zijn, naar co-therapeut in de sessie, tot intergenerationeel trauma waarbij ouders eerst zelf traumabehandeling ontvangen. Je krijgt inzicht in dit continuüm en tools hoe je de behandeling naar zowel kind als ouders in deze verschillende intensiteiten vorm kunt geven, met als doel om tot een beter behandelresultaat bij het kind (en systeem) te komen. In de deelsessie wordt gewerkt met beeld- en geluidsmateriaal, voorbeelden, bespreken in 2-tallen, werkbladen, casuïstiek. Het doel is kennis en handvatten te geven voor het betrekken van ouders in traumabehandeling van kinderen, kennis over traumabehandeling bij ouders, inzicht in wanneer welke mate van betrokkenheid van ouders gewenst is, kennis over gewenste intensiteit van traumabehandeling (van ambulant tot klinisch).

Joyce Sewalt, GZ-pycholoog in opleiding tot Klinisch Psycholoog, Trajectum Carolien Knipping GZ-psycholoog in opleiding tot Klinisch Psycholoog. Mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) of zwakbegaafdheid ervaren vaak onvoldoende aansluiting bij intensieve traumabehandeling binnen de GGZ, waarbij onvoldoende rekening gehouden wordt met het cognitieve, sociale en emotionele niveau. Toch is ook voor deze doelgroep intensieve trauma behandeling belangrijk, bijvoorbeeld om vermijding te doorbreken en de kernproblemen sneller te bereiken. Binnen Trajectum wordt Poliklinische en Klinische Intensieve Traumabehandeling aangeboden speciaal aangepast voor deze doelgroep. In de deelsessie wordt ingegaan op hoe Poliklinische en Klinische intensieve traumabehandeling binnen Trajectum vormgegeven wordt, wat hier voor nodig is en wat de ervaringen van behandelaren en cliënten tot nu toe zijn.

Anne Versluis, GZ-psycholoog, orthopedagoog, EMDR-Practitioner bij ‘s Heeren Loo en Promovenda aan de Radboud Universiteit en verbonden aan academische wekplaats Viveon. Mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) hebben een verhoogde kans op het ontwikkelen van een posttraumatische stressstoornis (PTSS), maar dit wordt vaak niet goed herkend. Wanneer PTSS niet wordt herkend, missen zij de kans op een passende behandeling en blijven de symptomen bestaan. In deze deelsessie deelt Anne de nieuwste wetenschappelijke inzichten over de screening, diagnostiek en behandeling van PTSS bij kinderen en volwassenen met een licht verstandelijke beperking (LVB). Daarnaast biedt zij ook praktische informatie over het herkennen van PTSS bij mensen met een LVB. Het doel is dat deelnemers na afloop meer kennis hebben over PTSS in deze doelgroep en beter begrijpen waarom het soms lastig kan zijn om PTSS te herkennen. Ook worden concrete handvatten aangereikt voor diagnostiek en behandeling die direct toepasbaar zijn in de praktijk.

Annemarie van Vonderen, orthopedagoog generalist, psychotherapeut, directeur Zorginhoud en Ontwikkeling bij Lunet zorg Chantal Duisters, Junior onderzoeker bij Lunet Mensen met licht verstandelijke beperking (LVB) maken meer traumatische gebeurtenissen mee dan mensen zonder LVB. Vroegtijdige diagnostisering en behandeling van PTSS is essentieel om kwaliteit van leven te verbeteren en psychopathologie te verminderen. Annemarie van Vonderen is orthopedagoog generalist en psychotherapeut. Momenteel is zij directeur Zorginhoud en Ontwikkeling bij Lunet zorg. Annemarie heeft ruime ervaring als behandelaar in het veld voor mensen met een licht verstandelijke beperking en ernstig probleemgedrag. Zij is cognitief gedragstherapeut, EMDR practitioner, DGT therapeut en tevens supervisor NVO en VGCT. Haar klinische expertise ligt op behandeling van trauma en emotieregulatie bij mensen met LVB en groepstherapie. Zij richt zich verder op toegepast wetenschappelijk onderzoek bij mensen met LVB en ernstige gedragsproblemen. Chantal Duisters heeft de master orthopedagogiek gevolgd aan de Universiteit Utrecht. Na haar studie werkte ze 1,5 jaar als werkgroepdocent aan de Universiteit Utrecht en gaf les aan studenten in het tweede jaar van de bachelor pedagogische wetenschappen. Chantal vervolgt haar carrière als gedragsdeskundige in de verstandelijk gehandicaptenzorg bij zorgorganisatie Lunet. In 2024 maakte zij de overstap naar de functie van junior onderzoeker om een onderzoeksproject naar Narratieve Exposure Therapie bij mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) te leiden. Chantal doet onderzoek naar NET in het kader van haar PhD.

Marieke Leeflang, Psychomotorisch therapeut en promovendus, ’s Heeren Loo dr. Tina Bellemans, postdoc onderzoeker & docent, Lectoraat Bewegen, Gezondheid en Welzijn, Hogeschool Windesheim Volwassenen met een licht verstandelijke beperking (LVB) die seksueel misbruik hebben meegemaakt ervaren naast psychische en gedragsproblemen ook problemen op het gebied van lichaamsbeleving. Veilig en Sterk, richt zich als psychomotorische interventie met name op deze laatste problemen om een bijdrage te leveren aan het verbeteren van lichaamsbeleving, regulatie van spanning en emoties en het aanleren van adaptieve coping. Naast de behandelingen die cognitief insteken zijn mogelijk ook de bewegings- en lichaamsgerichte behandelingen, die veel worden in gezet in de VG-zorg, van waarde voor het herstel na seksueel misbruik. In deze presentatie wordt meer vertelt over de inhoud van Veilig en Sterk en de eerste resultaten naar het werken met de interventie. Ook zal er aandacht zijn voor de onderbouwing van de opbouw van de module en gaan we ervaren en doen aan de hand van enkele oefeningen uit de module.

Simone Schipper-Eindhoven, orthopedagoog/GZ-psycholoog, promovendus, master mentor Gentle Teaching, bij Zodiak, Prinsenstichting Zowel kinderen als volwassenen met een licht verstandelijke beperking (LVB) krijgen relatief vaak te maken met trauma, terwijl hechtingsproblemen en complexe problematiek de behandeling extra kunnen bemoeilijken. In deze presentatie ontdek je hoe Gentle Teaching kan bijdragen aan een sterke therapeutische relatie, waarin de ander zich veilig en begrepen voelt. Daarnaast staan we stil bij hoe je therapievormen als EMDR en het minder bekende Brainspotting kunt inzetten en welke specifieke aanpassingen nodig zijn om deze behandelingen optimaal te laten aansluiten bij de mogelijkheden en behoeften van mensen met LVB en bijkomende problematiek. Door de interactieve casuïstiek en videobeelden, kunnen deelnemers direct ervaren hoe Gentle Teaching en EMDR/Brainspotting praktisch toepasbaar zijn. Ook is er ruimte voor vragen en dialoog.

Ronald Wessels Msc., Gz-psycholoog/Psychotherapeut binnen Trajectum Klinisch Behandelen Noord, EMDR Practitioner VEN In deze workshop zal aan de hand van theorie en praktijkvoorbeelden, met behulp van casuïstiek, een verkenning plaatsvinden van zowel diagnostiek en behandeling van trauma bij mensen met een licht verstandelijke beperking vanuit een forensisch perspectief. Wat voor rol speelt trauma in de delictdiagnostiek en in hoeverre is er sprake van trauma als primaire delictrisicofactor? Hoe verhoudt trauma zich breder tot risicovol (delict)gedrag en hoe onderken je dit als er sprake is van meervoudige problematiek? Hoe wordt behandeling vormgegeven in engere zin, maar ook wat is de rol van een traumasensitief leefklimaat op de behandelmogelijkheden en het bevorderen van de responsiviteit voor behandeling? Deze vragen staan centraal in deze workshop, waarin trauma gerelateerde problematiek wordt belicht vanuit verschillende invalshoeken binnen het forensische (klinische) werken. Er is ruimte voor de inbreng van casuïstiek en/of vragen.

Wordt aan gewerkt.

Marjolein Ooms-Evers, hoofd behandeling en kwaliteit Ambiq; Gz-psycholoog, EMDR Europe consultant, Cognitief gedragstherapeut VGCt De betrokkenheid van ouders (of andere hechtingsfiguren) is essentieel voor het succes van traumabehandeling bij kinderen, zeker wanneer er sprake is van een LVB. Dit geldt ook voor volwassenen functionerend op (L)VB niveau. Van een enkelvoudig trauma waarin ouders het kind tot steun zijn, naar co-therapeut in de sessie, tot intergenerationeel trauma waarbij ouders eerst zelf traumabehandeling ontvangen. Je krijgt inzicht in dit continuüm en tools hoe je de behandeling naar zowel kind als ouders in deze verschillende intensiteiten vorm kunt geven, met als doel om tot een beter behandelresultaat bij het kind (en systeem) te komen. In de deelsessie wordt gewerkt met beeld- en geluidsmateriaal, voorbeelden, bespreken in 2-tallen, werkbladen, casuïstiek. Het doel is kennis en handvatten te geven voor het betrekken van ouders in traumabehandeling van kinderen, kennis over traumabehandeling bij ouders, inzicht in wanneer welke mate van betrokkenheid van ouders gewenst is, kennis over gewenste intensiteit van traumabehandeling (van ambulant tot klinisch).