MiddagSymposium Het einde van de zelfsturende teams?

Meer informatie over dit symposium vindt u ook op www.111017.logacom.nl.

---

Meer leidinggeven!
het einde van de zelfsturende teams?

---

Zelfsturende teams: het was en is nog altijd een populaire manier om het zorgbedrijf in te richten. Zelfsturende teams zijn goedkoper door het verdwijnen van managers, functioneren beter door grotere betrokkenheid en welbevinden van medewerkers. Het zijn de argumenten voor grootschalig overschakelen naar dit organisatieprincipe.

Het idee lijkt in de basis goed bedacht, maar er zijn in de praktijk flinke scheuren waar te nemen. Zo stijgt het ziekteverzuim in de teams en dan met name het langdurig verzuim, zo is te lezen in Persbericht: Onderzoek: Start zelfsturing leidt tot stijging verzuim. En de veronderstelde productiewinst wordt niet teruggezien, integendeel, soms daalt de productiviteit met tientallen procenten.
Bron: Artikel van door Bart Groothuis en Peter Turpijn in BoardRoom ZORG

De stijging van het ziekteverzuim wordt verklaard uit solidariteit: teamleden aarzelen om kortdurend ziekteverlof op te nemen, wat slecht uitpakt voor de langere termijn.

De daling van productiviteit wordt grotendeels op het conto gezet van het in eigen beheer moeten administreren en plannen van de zorg. Met het verdwijnen van leidinggevenden is deze taak bij het team belegd. Daar komt bij dat er nu niemand meer is die kan voorkómen dat het te vaak dezelfde medewerkers zijn die zich verantwoordelijk voelen voor roostergaten en ander ongemak Dat komt gezondheid en productiviteit ook niet ten goede.

De Nza (Volkskrant 30 maart jl.) legde een vinger op de zere plek door te constateren dat wij op dit moment, van het beschikbare geld voor de langdurige zorg slechts 60 procent direct ten goede laten komen aan de uitvoering, d.w.z. aan wassen, aankleden, verbinden, behandelen etc. Het feit dat momenteel 40 procent van de tarief inkomsten gaat naar respectievelijk verblijfskosten (20 procent) en organisatie en overheadkosten (20 procent), is een direct gevolg van gevoerd (overheids)beleid.

Het wegsturen van managers heeft dit niet gekeerd. De 20 procent organisatie- en overhead kosten worden nogal eens populair weggezet als kosten van managers die er hun zakken mee vullen. Berenschot deed vorig jaar onderzoek naar het aandeel van de kosten van management. Wat blijkt? In de ouderenzorg maken de loonkosten van alle leidinggevenden samen nog geen 4,3 procent uit van totale organisatiekosten (Financieel Dagblad; sept. 2016). Zorgvuldigheid ook met getallen is belangrijk en voorkómt dat we de verkeerde maatregelen nemen met elkaar.

Zelfsturing: het klinkt mooier dan het is? Ja, wanneer er onjuiste veronderstellingen aan ten grondslag liggen, er geen oog is voor de nadelen en het wordt gezien als oplossing voor alle problemen. Tijd voor een verstandig tegengeluid, want er is nog genoeg te doen in de zorg!

PROGRAMMA

12.30 uur - Inloop met koffie en thee

13.30 uur - Welkomstwoord en opening door dagvoorzitter
Pieter de Kort, voorzitter RvT Laurens Rotterdam, voormalig voorzitter RvB Rivas Zorggroep

14.00 uur - Plenaire inleiding
Wine te Meerman, Sectorleider Zorg & Welzijn, Berenschot

14.30 uur - Pauze

15.00 uur - Plenaire inleiding
Annelies Kienhuis, Interim-manager bedrijfsvoering, I&P Management

15.30 uur - Debat met aanwezigen
onder leiding van dagvoorzitter Pieter de Kort

16.15 uur - Afsluiting en borrel

SPREKERSINFORMATIE

Pieter de Kort:
‘Zelfsturing’ is iets anders als "arbeiderszelfbestuur" (speelde in de 60-er jaren in toenmalig Yugoslavie) al lijken sommige organisaties dat wel te geloven. ‘Zelfsturing’ is ook iets anders als het weghalen van het middle-management. ‘Zelfsturing’ met als doelstelling kostenbesparing is gedoemd te mislukken. ‘Zelfsturing’ kan in sommige situaties in sommige organisaties of onderdelen daarvan in sommige groepen medewerkers op onderdelen een middel zijn om functionele autonomie, zelfstandigheid en eigenwaarde en daarmee motivatie en professionele betrokkenheid te vergroten.

Wine te Meerman:
Organisaties die zelfsturing invoeren met als doel het aantal leidinggevenden te verminderen komen veelal bedrogen uit. Al was het maar omdat het aandeel leidinggevenden in de zorg veel lager is dan in de meeste andere sectoren (en veel lager dan de meeste mensen denken). De besparingen op leidinggevenden worden bovendien vaak te niet gedaan door het verlies aan productiviteit bij de zorgverleners.
Zelfsturing of zelforganisatie kan bijdragen aan betere besluitvorming door zorgverleners, maar dan moet het concept wel goed doordacht worden ingevoerd. Wanneer het doel van een zorgaanbieder echter is om dat van iedere zorgeuro een zo groot mogelijk deel ‘de handen aan het bed’ bereikt, levert het zoeken naar een optimale balans tussen overhead en primair proces meer op dan de invoering van zelfsturing.

Annelies Kienhuis:
Ik kom verweesde afdelingen tegen en teams waar soms de helft van het vaste personeel ziek thuis zit of zich voorgenomen heeft naar een andere baan uit te kijken. Zou het kunnen dat we niet minder maar méér leidinggevenden nodig hebben in de zorg? Goede en betrokken leidinggevenden die niet komen om zaken 'op te leggen' maar om zorgmedewerkers te faciliteren, die niet komen om personeel te controleren maar om hen de benodigde aandacht te geven en zo nu en dan scholing voor ze te regelen. Ze overigens ook af en toe op (professioneel) gedrag aan te spreken. Managers die niet komen om ambities van de bestuurders blind te volgen maar om deze bestuurders te vertellen wat er gebeurt en nodig is op de werkvloer. Welke ideeën daar leven om de zorg te verbeteren en toch binnen het budget te blijven met elkaar. Tja, en laat de uitgaven voor management dan eens verdubbelen (naar 10 procent van het totaal aan organisatiekosten)? Is dat het dat niet waard als de zorg daardoor beter gaat functioneren en de cliënt of bewoner beter krijgt wat deze nodig heeft?

VOORWAARDEN

Deelnamekosten:
Het tarief voor deelname aan deze middag bedraagt € 149,00 excl. BTW, dit is inclusief congresmateriaal, consumpties en borrel na afloop.

Kortingen:
Meerpersoonskorting: bij meerdere inschrijvingen vanuit één organisatie geldt meerpersoonskorting. Eerste deelnemer betaalt 100%, de tweede inschrijving krijgt 5% korting en de derde en alle volgende inschrijvingen krijgen 10% korting op congresdeelname. Voorwaarde is dat het factuuradres voor alle deelnemers gelijk is.

Aanmelden:
Voor dit symposium kunt u zich vooraf online aanmelden via de website, u ontvangt van ons daarvoor een factuur. Op uw inschrijving zijn de algemene voorwaarden van Logacom van toepassing. Als u wilt annuleren dan dient dit altijd per email of aangetekend schrijven te geschieden. De vier verschillende termijnen voor gedeeltelijke creditering van de deelnamekosten kunt u teruglezen in artikel 7 van de algemene voorwaarden.

Locatie:
Dit symposium wordt gehouden bij Bildung.city te Amsterdam-Duivendrecht (Spaklerweg 79, 1114 AE). Deze locatie is goed bereikbaar ten opzichte van de snelweg (A10, afrit S111), metro (halte Van der Madeweg) en trein (station Duivendrecht). Zie voor een uitgebreide routebeschrijving.

---